SON YORUMUM

1. KİTAPTA KULLANILAN DİL VE ANLATIM TARZI :

Bir edebi eserde çağrışımlar yaratma gücü ile metnin hakikî anlamıyla sınırlı kalmaması, analiz yapılan eserin kurgusunda kullanılan dilin kuvvetini belirler.

Bu romanın kurgusunda gerçek ile hayalin iç içe geçmiş olduğunu gördüğümüz satırları mantık çerçevesinde bütün içerisine koymaya çalıştığımız her an yazarın gerçek-düş mikserini acımasızca çalıştırışı, yazım tarzı olarak okucuyu son bölüme kadar ikilemlerde bıraktığı ve kurguyu pamuk ipliğine bağlı tuttuğu bir gerçektir.

Yazarın "Kapalı kapılar korku verir, ardında ne oldukları bilinmez" deyişini ispatlar gibi okuyucuyu ikilemlerde gezdirerek meraka gark edişi, yazarın merak unsurunu romanda iyi kullandığını gösteriyor. Fakat bu tarz bir anlatım tarzının baştan itibaren okuduğunun bir rüya, bir düş olduğunu bilmeyen ve kurgunun adeta sakatlandığını düşünen, okuduklarını bir mantık çerçevesine koymaya çalışan okuyucuyu zorladığı aşikar.

Kurgunun oturduğu temelin ne olduğu ancak son sayfada anlaşılması ve çözülmesi ile de yazım tarzı olarak alışılmışın dışında bir roman okuduğumuzu gösteriyor.

Romanda bazı küçük yazım yanlışları da var.

Fakat her şeye rağmen yazarın kullandığı dili ve anlatım tarzını, serbest çağrışımlar, halisülasyon-ilizyon, kelebek etkisi, mistik-sufizm ile bazı bölümlerde cümlelerin sonunda gördüğümüz rediflerden oluşan şiir tadını zengin, duygusal ve farklı buldum, sevdim.

2. KİTABIN ANA FİKRİ, VURGULADIĞI VE ELE ALDIĞI KONULAR :

Bana göre varlığını pek hissettirmede babasını kendisini terk ettiği için affedemeyen, fakat bir türlü babasının o sımsıcak sevgisini de unutamayan bir küçük kızın 20 senedir zamanın hatıralarında sıkışıp kalmış, tertemiz, çocuksu, esir ruhu, serbest çağrışımlarla babasıyla arasındaki olayları hatırlayışı ve arayışı, dikkatimi çeken ilk ve ana konuydu.

Diğer konular; aşk, kendi hayatını kendi istediklerin doğrultusunda yaşamak, sufizm hayatı, Şems Tebrizi – Mevlana, insanın yaratanın bir parçası oluşu konuları bu konunun birer uydularıydı bana gore. Tüm bunların toplamında kendisini bulan bir küçük çocuk vardı…

Öyle değil midir zaten. En kuvvetli ve iyi anladığımız anlarımız, kendi kendimizle hesaplaşıp, adeta zamanın durduğu anlar değil midir? Tüm bu konular ile yazarın okuyucunun kalbine dokunabilmeyi amaçladığını ve bunu son bölümlerde başardığını gördüm.

Kendi kendini yargıladığı gibi
ne çok sevdiği
ne de bir başkası onu yargılar.
Acımasız bir mahkeme yürek.
Korkmaz kimseden.
Kendisinden korktuğu kadar!

İkinci sırada fark ettiğim ve romanın geneline yayılmış olan konu aşktı…
Bu romanda aşkın dengesizliğini okuduk. Aşkın kural tanımaz coşkusunda duyguyu hissetmek için gönül gözünün açık olması gerektiği ve bunun içinde dünya zevklerinden bile insanı kendi isteği ile tecrit eden gaye ve aşkı aşk yapan vuslatsız mesafe vardı.

Ayrıca aşkın içerisindeki büyülü dansın ne kadar spesifik ve sübjektif bir kavram olduğu, onun ne kadar yanlış anlaşılmalara vesile olacak kadar özel yaşandığına tekrar şahit olduk. Dedim ya; Şems Tebrizi ve Mevlana tüm bu aşk dediğimiz duygunun anlatılmasında sadece birer güzel örnek ve kendimizi, bir küçük çocuğu bulmamız için yoldu.

Aşk anlatılırken aşkın zorlayıcı olmadığı, sevginin ancak özgür ortamlarda büyüdüğü, affedenin ve hoş görenin bu faaliyetiyle kendisini de esaretten kurtararak özgür bıraktığı adeta kulağımıza fısıldandı. Bu şekilde okuyucunun da aklında yaşamanın içerisinde geriye dönüp baktığımızda bulmak isteyenler için kendi hayatımızı bize sorgulatmak isteyen dersler vardı.

Şems Tebrizi – Mevlana konusu ilahi aşkı yaşamak için insan fıtratını nefsinden kurtarmasına güzel birer örnekti. Buradaki esrar; Tebrizinin nasıl ve neden öldüğünden ziyade nefsinden kurtulamayan insanın var oluş sebebini bulmak yolunda evvela kendisini sorgulaması ve anlaması gerektiğine örnekti. Bu vesile ile tek atımlık yaşamın yanlış anlaşılmalara ve adı konulmamış imalara kurban edilmemesi gereken huzuru ilahi aşkın gölgesinde perdelendi.

Sonra yaratana ulaşmaya çalışan aşkın sureti bir insanı sevmekten geçti…Bize üflenen parçanın parçası insan “denizde damlayım” diye bağırdıkça, feragatın anlamı aşk, sevdiğin için kendinden vazgeçebilmekti…Kendinen vazgeçmek, nefsinden vazgeçmekti… Kendinden vazgeçmeye hazır olanlar için aşk, ölmeden önce ölmekti.

Ne uzakta nede yakındadır onun yeri.
Sevginle nefes alıp verir,
açtığında gözlerini.
Sevdikce yeşerir bir çicek gibi.
Ve acı çektikce büyümek için
nafile, öldürür kendini.

Satırların bitmemiş resmi içerisinde, o satırları okuyanın kendisini, kendisinden bir parçayı bulduğu, ağladığı, bir küçük çocuk kalbinin onmamış, zamana inatla dayanmış, unutmamış, küllenmemiş, sönmemiş sırf, sade ama kalbi kırık bir sevgisi vardı.
Affedenin affetmesiyle sevdiğini ve hepsinden önemlisi kendisini serbest ve özgür bırakması vardı!

Aile, ilişki kavramının içerisinde once hangisi olmalıydı insan; eş, sevgili mi, yoksa bir anne olmak gerektiği mi, yoksa hepsinden öte bir dengede kendin olabilmek mi? Tüm bunları yazar sessizce, adı konulmamış, yazılı olmayan dinamiklerde kendimizi bize sorgulattı.

3. KİTAPTAKİ OLAY VE ŞAHISLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ :

Roman bir sigorta görevlisi, hamile, roman kahramanı Karen’in Konya’ya gelişiyle başlıyor. Veya gelemeyişiyle…Tüm bu fiziksel ayrıntılardan ziyade ben her zaman yaptığım gibi romanın içerisindeki duygu ve düşünce ilgilendirdiği için kadının ruh hali ile anlatılan düşünceye yoğunlaştım.

Karen’in nezdinde sevmek eyleminin karşımızdaki insanı değiştirmek değil, karşımızdakini olduğu gibi Kabul edebilmek demek olduğu, sevmenin ancak özgür ortamlarda büyüdüğü anlatıldı. Bu anlamda eğer kişi sevdiğinin zorlamasıyla değişmeye çalışıyorsa, ortaya çıkan eser, artık o ilk başta sevdiğimiz insan değil, bizim yeniden kendimize uygun hale getirmeye çalıştığımız başka bir şeydi.

Karen, romanın içerisindeki rolünü iyi oynadı. Yazarın bu anlamda etrafındaki insanlardan yardım almış olduğunu düşündüm.
Mennan, yardım severliği yüzünden yanlış anlaşılmaya hazır birisi. Bu anlamda karşısındakinin nefsini tayin eden güzel bir örnek!
Nigel, ilişkisinde vermekten çok almayı seven birisi.

4. KİTABIN EDEBİ YÖNDEN DEĞERLENDİRMESİ :

Vicdan muhasebesinin tartısı o kadar hassastı ki, hem tartılanı hemde tartanı kendisine esir etti. Ve bağışlamasıyla özgür olan yüreklerde sevgi, ne kadar büyük ve kıymetliydi… Öyle ki hiç birimizin onu uzun yıllar boyunca esir etmeye hakkımız yoktu. Bu zaten hakkın hakkı da değildi…

Vicdan ancak kendi mahkemesinde esir ve serbestti.
Serbest kalamayanlar ise nefsine yenildi.
Romanda her okuyan kendi geçmiş hayatından bir parçayı buldu sanırım.

5. KİTAP OKUNMAYA DEĞER MİDİR?

Bu cevabı biliyorsunuz.

Sevgiyle kalın, Gülün Dikeni.